آداب معاشرت یعنی راه و رسم درست معاشرت کردن با دیگران و به عبارتی بهتر روش های برخورد و ارتباط صحیح و مؤثر با اطرافیان، از اعضای درجه یک خانواده گرفته تا خویشان، دوستان، آشنایان، همکاران،همشهریان، هموطنان و مردم سایر کشورها. این درست و صحیح رفتار کردن ها نیز به مرور زمان الگوهای رفتاری شایسته ای را در بستر خانواده، محیط کار و جامعه خلق می کند. لذا کسانی که آداب معاشرت با دیگران را نمی دانند نه تنها به خویشتن، بلکه به اطرافیان خود و جامعه نیز لطمه زده و صادرکننده نوعی فرهنگ و ارزش غلط و نامطلوب می باشند. این در صورتی است که آدمی باید مصدر افعال مثبت و فرهنگ ساز باشد تا کیفیت زندگی در جامعه ارتقاء یابد.
در اهمیت آداب معاشرت و الگوهای رفتاری، همین بس که می تواند ابزاری قدرتمند برای خلق اخلاق حرفه ای، تفاوت و برجستگی در افراد چه در محیط زندگی و چه در محیط کار و جامعه باشد و کسانی که بدان اهتمام کافی نداشته باشند، ترویج دهنده نوعی بی اخلاقی در جامعه خواهند بود و این یعنی تلاش در جهت به افول کشاندن ارزش های انسان ساز در جامعه که البته مورد تایید و مقبول نمی باشد.
شیوع ویروس منحوس و چموش کرونا در دنیا و به ویژه کشور عزیزمان ایران و جا خوش کردن آن در طول دو سال اخیر، علاوه بر وارد نمودن ضربات سهمگین مالی و اقتصادی بر پیکره خانواده ها، کسب و کارها و به صورت کلی جامعه ایرانی، اثرات و پیامدهای منفی و نامطلوب متعددی نیز در عرصه های اجتماعی و فرهنگی داشته و در بسیاری از جهات الگوهای رفتاری را تحت تاثیر و تغییر قرار داده است که برخی از این اثرات عبارتنداز :
فاصله گذاری های اجتماعی بین افراد و حتی نزدیکترین اعضای خانواده همچون پدر، مادر، فرزند و …، تشدید افسردگی و درون گرایی به واسطه خانه نشینی در دوران قرنطینه و تبعات اقتصادی ناشی از قرنطینه، استفاده از آرنج برای دست دادن به ویژه در دیدارهای دیپلماتیک و خلق الگوی رفتاری جدید، کم رنگ شدن صله رحم و دید و بازدیدها، کم رنگ شدن مراسم ازدواج ، عزاداری ها و شادی ها، کاهش نشاط اجتماعی، افزایش وزن به واسطه خانه نشینی ها و بسته شدن پارک ها و تفرجگاهها، محدودیت های تردد شبانه، عدم امکان رفتن به سفر، افزایش مدت زمان استفاده از شبکه های اجتماعی الکترونیکی موبایلی و تماشای تلویزیون، تشدید وسواس های تمیزی، ترس و اضطراب در برخی افراد، تبدیل شدن ارتباطات حضوری به ارتباطات مجازی و از راه دور تلفنی و ویدئویی.
به طور مثال در وضعیت ناراحت کننده موجود، متولدین سالهای 1399 و 1400 و چند سالی قبل از آن، لذت بازی، شادی و تخلیه انرژی کودکانه خود را از دست داده اند و نمی توانند آنطور که باید و شاید بچگی کنند و انسان دلش برای این کودکان معصوم به درد می آید. همچنین استفاده از ماسک برای کودکان در این دوره نیز دل هر انسانی را به رحم می آورد.

اما علیرغم تمام چالش ها و دردسرهای این ویروس چموش و لجباز که هر از چندگاهی با اشکال مختلف خود را نشان می دهد، اندک اثرات مثبتی هم برای ما به ارمغان آورده است که برخی از آنها عبارتند از :
افزایش سطح بهداشتی خانواده ها و جامعه، ضدعفونی کردن های مداوم دست ها با استفاده از اسپری ها، آب و صابون و مایع های ضد عفونی کننده، غرغره روزانه آب نمک، رعایت فاصله اجتماعی بین افراد به ویژه حریم خصوصی که قبل از کرونا توسط برخی از افراد نا آشنا با آداب معاشرت اجتماعی رعایت نمی شد و علاوه بر احساس ناراحتی در ارتباط با این افراد، مجبور به تحمل رایحه ناخوش دهان آنها هم بودیم، پرهیز از دست دادن ها به ویژه دست دادن ها و روبوسی های غیر ضروری، ایجاد فرصت و مجالی برای زمین جهت نفس کشیدن و تخریب کمتر آن، برگزاری مراسم و رویدادها با رعایت پروتکل ها و در پاره ای از موارد و در زمان های اوج شیوع، تعطیلی این تجمعات، تقویت و رشد کسب و کارهای نوپا و اینترنتی و اهمیت بیش از پیش دیجیتال مارکتینگ در کسب و کارها و در نهایت جا افتادن این نکته مهم که در این شرایط، جان مردم عزیز است و با فرهنگ کسی است که آداب صحیح دوران کرونا را رعایت کند و رفتارهای ضد ارزش از وی سر نزند. چراکه محبتی که باعث شود دوستان و نزدیکانمان به خطر بیفتند و آنها را از دست بدهیم، نتیجه ای جز یأس، ناامیدی، افسردگی، غم، اندوه، پشیمانی و پسرفت فرهنگی نخواهد داشت.

درست است که مهربانی، توجه و احترام از مسائل و عناصر مهم آداب معاشرت و حسن رفتار با دیگران محسوب می شوند اما در شرایط موجود جهان و ایران ، ایمنی و بهداشت در اولویت امور بوده و باید تا مدتی با اینگونه شرایط، منطقی رفتار کرده و عواطف و احساسات خود را کمی کنترل و مدیریت نماییم، درخانه بمانیم، سفر نرویم و در تجمعات شرکت نکنیم و به حقوق هموطنان خود احترام بگذاریم تا اینکه انشالله سیاهی این دوران برود و سپیدی نمایان شود و با استمرار الگوهای رفتاری مثبت ، اصلاح شده و تجربه گرانبهای کسب شده، مسیر زندگی را محکم و استوار ادامه دهیم.

نویسنده : سـاره اکـبری

– مدرس و مشاور آداب معاشرت و اخلاق حرفه ای
– رییس هیات مدیره هلدینگ گردشگری و هتلداری آبادگران آذین
– سردبیر رسانه گردشگری و هتلداری سیاحت و سفر

شهریور 1400