• نویسنده: احمد دیناری؛ مشاور و تسهیل گر سرمایه گذاری گردشگری

شعار سال 1404 «سرمایه گذاری برای تولید» نامگذاری شد و بر این اساس از ابتدای سال، کلیه ی برنامه های عملیاتی دستگاههای اجرایی کشور حول محور این شعار تعیین و تدوین شده است. سالی که کلید واژه ی «سرمایه گذاری» در آن مورد توجه ویژه ای قرار گرفته و حوزه های اقتصادی دستگاهها و نهادهای اجرایی، تکالیف و مسئولیت شان بیش از پیش شده است. و انتظار می رود همزمانی اجرای سال دوم برنامه هفتم پیشرفت به عنوان سندی بالا دستی و مذاکرات بین ایران و آمریکا نیز بستری مناسب برای تحول در حوزه ی سرمایه گذاری کشور، به ویژه سرمایه گذاری گردشگری باشد.

در حقیقت این شعار، پیامی واضح برای ما و به ویژه برای آنانی است که باور دارند فرهنگ، هنر، میراث فرهنگی و گردشگری نه فقط نماد اصالت اند، بلکه می توانند پایه های یک اقتصاد پایدار و خلاق در ایران باشند. امسال سالی است که باید اقتصاد فرهنگی نقش آفرینی کند و باید بسازیم و سرمایه گذاری کنیم نه تنها با پول، بلکه با نگاه، باور و اراده.

من معتقدم گردشگری می تواند موتور تولید اشتغال پایدار و سرزندگی اجتماعی و اقتصادی باشد، صنایع دستی می تواند ارزش آفرینی کند و به بازارهای بین المللی راه یابد و میراث فرهنگی نیز بستری برای سرمایه گذاری در فرهنگ و اعتبار افزایی فرهنگی باشد. به طور مثال بافت تاریخی شهرهایی چون یزد، اصفهان و شیراز و تأسیسات گردشگری سنتی آنها و صنایع دستی خاص شان، محصولی فرهنگی اند و باید تجربه شوند و این چیزی است که دنیا حاضر است برای تجربه ی آن سفر کند، هزینه کند و از آن لذت ببرد. چراکه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، فقط احساس و خاطره نیستند؛ اقتصادند. لذا سیاستگذاران این بخش باید بدانند چگونه برای اقتصادی کردن این سه گانه های ارزشمند، بسترسازی کنند و سرمایه گذاران و کارآفرینان نیز باید بدانند کجا، کی، چگونه و چرا باید به این عرصه مهم ورود کنند و در آن سرمایه گذاری نمایند.

متأسفانه در حال حاضر این جریان اقتصادی و درآمدی آنطور که باید و شاید به صورت سیستماتیک رخ نداده و هرگوشه از این سرزمین، گنجی است که چنانچه به درستی استخراج شود، می تواند مولد هزاران شغل، صدها کسب و کار و میلیاردها تومان درآمد اقتصادی باشد. چنانچه در صنعتی همچون گردشگری که یک سیستم اقتصادی پیچیده و گسترده است، بالغ بر 50 زیر شاخه از حمل و نقل تا فناوری، غذا، اقامت، سرگرمی، صنایع دستی و سوغات و صنایع خلاق وجود دارد و این خود یعنی دنیایی از فرصت های سرمایه گذاری و کارآفرینی در آن.

بنابراین برنامه ریزی و بهره برداری صحیح از میراث فرهنگی و معنوی کشور می تواند برای گردشگران داخلی و خارجی خلق تجربه کند و این خود ظرفیتی عظیم برای سرمایه گذاری فرهنگی است. آیین هایی همچون گلاب گیری قمصر کاشان، نخل گردانی در یزد و قالی شویان در مشهد اردهال صرفاً یک مراسم آیینی نیستند، بلکه بستری مهم برای خلق تجربه ای خاص و بی همتا هستند که فقط متعلق به این مرز و بوم هستند و می توانند مولد درآمد و اشتغال باشند. مرمت، احیا و بهره برداری گردشگری از بناهای تاریخی قابل واگذاری به سرمایه گذاران که در فصل هفدهم برنامه هفتم پیشرفت نیز بدان تأکید شده است یکی از محورهای سرمایه گذاری فرهنگی و اقتصادی کردن فرهنگ به شمار می رود و باید اهتمام ویژه ای بدان داشت و از آن غافل نشد. ضمن آنکه به صنایع دستی و هنرهای سنتی نیز نباید صرفاً به عنوان محصولی سنتی نگریست، بلکه باید به عنوان یک برند فرهنگی و قابل رقابت در سطح جهانی قلمدادش کرد و برای تک تک حلقه های زنجیره ی ارزش آن برنامه عملیاتی تدوین و اجرا نمود.

همه ی آحاد جامعه باید بدانند که میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران ثروتی است که تمامی ندارد، فرسوده نمی شود و باید به طور جدی، علمی و با نگاهی تولید محور در آن سرمایه گذاری کرد و همه ی این ها دارایی های فرهنگی خامی هستند که می توان با سرمایه گذاری هوشمندانه و خلاقانه به محصولات اقتصادی تبدیل شان کرد، محصولاتی چون: فیلم، پادکست، پلتفرم اینترنتی، انیمیشن، سوغات، تور، بازی های موبایلی، رویدادها، واحدهای اقامتی و پذیرایی با تم فرهنگی همچون اقامتگاههای سنتی، بوتیک هتل ها و …

در خاتمه نیز بد نیست به آن نماینده ی مجلس که افتتاح هتلی ۵ ستاره در استان مازندران و در ۱۲ فروردین سالجاری توسط معاون اول رئیس جمهور را اولویت اصلی کشور ندانستند، یادآور شوم که اتفاقاً سرمایه گذاری و بهره برداری از این قبیل مگاپروژه های گردشگری و مولِد نه تنها اولویت اول است، بلکه مصداق عینی تحقق شعار “سرمایه گذاری برای تولید” نیز می باشد و دیر یا زود این صنعت سفید و مولِد، جایگزین بسیاری از صنایع و موتور محرکه ی اقتصاد ایران خواهد شد. چشم ها را باید شست، جور دیگر باید دید…

نویسنده: احمد دیناری؛ مشاور و تسهیل گر سرمایه گذاری گردشگری

31 فروردین 1404

«استفاده از این مطلب در صورت ذکر منبع مجاز است»