در تعریفی کلی مشاور گردشگری کسی است که دارای دانش و تجربه کافی در زمینه ی گردشگری است و توانایی انتقال این دانش و تجربه را به دیگران دارد و به عبارتی مشاور برای رسیدن به خروجی مشخص به کمک مدیران سازمان های متولی و یا صاحبان کسب و کارهای گردشگری می آید.
سه کلید واژه ی دانش، تجربه و توانایی انتقال، ارکان اصلی این تعریف یا مفهوم از مشاور گردشگری هستند و برخورداری از ترکیبی منحصر بفرد از آنها لازمه و شرط موفقیت مشاوران این حوزه است.
توانایی انتقال دانش و تجربه، نوعی توانایی ذاتی است و دو عنصر مهم اشتیاق یا میل برای راهنمایی و هدایت دیگران و همچنین توانایی پرزنت و انتقال دانش و تجربه ی گرانبهایی که حاصل سالها بررسی، تحقیق، تحلیل و تفسیر ، زحمت و سختی و تجربه وی در حوزه گردشگری است بابیانی شیوا و رسا به مخاطبان را در دل خود جای داده است.
بیایید کمی عمیق تر به موضوع بپردازیم .من به شخصه استفاده از عنوان « مشاور گردشگری» را برای مشاوران این حوزه توصیه نمی کنم . چرا که این صنعت بسیار گسترده بوده و شامل شاخه ها و رسته های مختلف چه از بعد حاکمیتی و دولتی و چه از بعد کسب و کارهای بخش خصوصی است . لذا کسانی در این صنعت به عنوان مشاور یک سر و گردن بالاتر از سایر مشاوران خواهند بود که باریکه یا شاخه ای خاص از آن را انتخاب و در آن زمینه دانش و تجربه خود را افزایش دهند.
استقاده از عنوان مشاور گردشگری در بازار گردشگری، به گمان من همچون استفاده از عنوان پزشک عمومی در حوزه ی بهداشت،درمان و علوم پزشکی است و اصولا کسانی که حوزه ی فعالیت خود را گسترده و بزرگ در نظر می گیرند از دانش تخصصی و تجربه عمیق کمتری هم نسبت به متخصصانی که یک باریکه مشخص همچون گردشگری پزشکی یا اغذیه و اشربه در صنعت گردشگری یا تخصص جراحی قلب و عروق در علوم پزشکی را برای خود تعیین می کنند، برخوردارند و در حقیقت سطح دانش و تجربه ی آنها همچون اقیانوسی کم عمق خواهد بود و مخاطب هم به تبع آن عام می شود.
لذا برای اینکه غیرقابل جایگزین تر و کم رقیب تر باشید، باید در زمینه ای خاص از صنعت گردشگری متخصص شوید و تا می توانید در آن زمینه دانش و تجربه خود را افزایش دهید. تمرکز در باریکه ی تخصصی ی انتخابی تان لازمه ی کار عمیق و تاثیرگذار شما در آن است و مسلما بهتر و بیشتر هم دیده شده و بی همتا خواهید شد. شما با تمرکز روی یک باریکه یا رسته ی خاص در حوزه گردشگری، به مدار مربوطه بارها و بارها به صورت جداگانه فشار می آورید و آن را تحریک می کنید و تولیدی تراز اول و با کیفیت خواهید داشت.
شما نمی توانید در آن واحد، هم مشاور گردشگری یک نهاد حاکمیتی باشید و هم مشاور مدیریتی یا بازاریابی یک کسب و کار گردشگری. بنابراین هرچه عمومی تر در فضای مشاوره ی بازار گسترده و وسیع گردشگری حاضر باشید، ممکن است اعتبار کمتری در نگاه مشتریانتان داشته باشید و این برای برند شخصی شما به عنوان یک مشاور خوب نیست.
یک مشاور گردشگری حرفه ای که در یک زمینه ی خاص در این صنعت متمرکز شده است، باید از مهارت ها و ویژگی های ذیل برخوردار باشد :
– فن بیان و سخنوری خوب
– مهارت ارتباطی و شبکه سازی اجتماعی
– قلم خوب برای گزارش نویسی و نامه نگاری
– توانایی ذاتی و یا میل به راهنمایی یا کمک کردن به دیگران
– رایانه (به ویژه توانایی تهیه پاورپوینت و یا استفاده از نرم افزار تایپ، اکسل و …)
– آداب معاشرت و اخلاق حرفه ای (دیسیپلین)
– تمرکز و پشتکار
– دانش و تجربه کافی در زمینه تخصصی خود
– نظم و انضباط
– صداقت و درستکاری
– جسارت
– خلاقیت و نوآوری
– دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد(نه لزوما مرتبط با باریکه تخصصی انتخابی تان)
در خاتمه ی این یادداشت کوتاه، تاکید می کنم، علیرغم اینکه مدرک و درجه تحصیلی، سطح تخصص و دانش، سطح خبرگی و تجربه و یا کتابی که در زمینه ی موضوع مشاوره نوشته می شود از جمله فاکتورهای مهم در قیمت گذاری خدمات مشاوره ی یک مشاور متخصص گردشگری هستند، اما مهمتر و تعیین کننده تر از این فاکتورها و عوامل برای عقد قرارداد همکاری با کارفرمایان یا فروش خدمات مشاوره به مخاطبان؛ شخصیت و میزان شهرت مشاور در اخلاق است.
نویسنده: احمد دیناری؛ مشاور و سخنران حرفه ای سرمایه گذاری و بازاریابی گردشگری
۱۳ مهر ۱۴۰۱