اقامتگاههای بومگردی جزو مصادیق تاسیسات گردشگری ذیل بند ج ماده یک آیین نامه تاسیسات گردشگری مصوب شهریور 1394 هیات وزیران هستند و به عنوان کسب و کاری خرد و با حجم سرمایه گذاری کمتر از برخی کسب و کارهای دیگر همچون هتل ها محسوب می شوند. موفقیت سرمایه گذاری در این نوع تاسیسات گردشگری به چند عامل یا فاکتور اساسی وابسته است که در ذیل به برخی از آنها اشاره می کنم :

1. شناخت کافی :

برای یک سرمایه گذاری هوشمند در زمینه گردشگری و به صورت خاص اقامتگاه بوم گردی، سرمایه گذار بایستی ضمن افزایش اطلاعات و دانش تخصصی خود از طریق کتب، مجلات، رسانه ها، تشکل ها و آموزش های مرتبط ، از اقامتگاههای بوم گردی نقاط مختلف کشور و استان خود قبل از هر گونه سرمایه گذاری بازدید و حتی در آنها اقامت کند. همچنین نسبت به تهیه طرح امکانسنجی سرمایه گذاری به منظور آشنایی با ابعاد مختلف این نوع سرمایه گذاری و امکان و یا عدم امکان آن اقدام نماید.در غیر اینصورت ورود به عرصه سرمایه گذاری، ورودی هیجانی و غیر منطقی بوده و قطعا سرمایه گذار را در ادامه مسیر با چالش های بسیاری مواجه خواهد کرد.نباید فراموش کرد که دانایی در هر زمینه سرمایه گذاری، توانایی است.

2. بی مایه فتیر است !

بسیاری از سرمایه گذاران اقامتگاههای بوم گردی به پشتوانه وجود ملکی پدری یا خرید ملکی با قیمت ارزان وارد این حوزه سرمایه گذاری شده و تسهیلات ارزان قیمت 4 و 6 درصدی روستایی و عشایری هم بر هیجان و انگیزه اهالی روستاها افزوده و باعث شده است که متقاضیان با آورده های بسیار ناچیز دست به سرمایه گذاری زده و مابقی کار را از طریق تسهیلات به انجام برسانند و در زمان بهره برداری باز پرداخت اقساط تسهیلات و نبود تفکر و نگرش صحیح بازاریابی و فروش نیز باعث دردسرهایی می شود که سرمایه گذاران را تا مرز ناامیدی و چالش های مالی می کشاند و چنانچه حوادث غیرمترقبه و عناصر منفی محیط کلان بازاریابی همچون شیوع ویروس کرونا نیز رخ دهد که چه بدتر!. این وضعیت رکود را به عینه در اقامتگاههای بوم گردی برخی روستاهای استان خراسان رضوی مشاهده و لمس کرده ام.

لذا در زمان ساخت، سرمایه ثابت کافی و در زمان بهره برداری برخورداری از سرمایه در گردش کافی، موتوری محرک برای ادامه مسیر و فعالیت می باشند که بایستی مد نظر علاقه مندان به سرمایه گذاری در این بخش قرار گیرند.

3. کسب و کار اصلی :

اگر تصمیم گرفته اید که به واسطه علاقه مندی، این کسب و کار را به عنوان حیات خلوت خود انتخاب کنید و در مسیر محل اقامت خود در شهر همواره در رفت وآمد به روستای محل استقرار اقامتگاه باشید و کنترل از راه دور داشته باشید، بدانید که پای در مسیری کاملا اشتباه گذاشته اید. این نوع کسب و کار کسب و کاری 24 ساعته است و بایستی پای آن وقت گذاشت . وقتی مردم در تعطیلات هستند شما باید سرکار باشید و بدون حضور تمام وقت نمی توان به خوبی از عهده مدیریت اینگونه تاسیسات برآمد.

4. سهیم کردن جوامع محلی در امور :

عباس برزگر بهره بردار دهکده گردشگری برزگر در بوانات استان فارس بارها گفته است که در ابتدای کاراهالی روستا در برابر کارهای او از خود مقاومت نشان داده و بعضا کار به درگیری های فیزیکی هم می رسیده و در مقطعی از دوره فعالیت به این موضوع مهم پی برده است که تنها راه افزایش همکاری و همراه کردن روستاییان با خود، سهیم کردن آنها در کارها و عواید حاصل از فعالیت اقامتگاه است. استفاده از نیروی کار محلی، فروش صنایع دستی و مواد لبنی آنها و سایر کارها. بدیهی است بدین طریق مشارکت جامعه محلی افزایش یافته و مسیر موفقیت کسب و کارتان هموار می گردد.

5. روزهای تعطیل رسمی تعطیل نباشید!

بارها متوجه این موضوع شده ام که برخی اقامتگاههای بوم گردی در روزهای تعطیلات رسمی به دلایل مختلف تعطیل هستند و حتی با برخی از آنها تماس داشته و به این واقعیت پی برده ام. این یک اشتباه استراتژیک در کسب وکار است . میزبانی و میهمانپذیری یک فعالیت شبانه روزی است و در طی 24 ساعت شبانه روز بایستی مهیای ارایه خدمات صادقانه و خالصانه به میهمان تان باشید و زمانی که دیگران در تعطیلات به سر می برند شما بایستی به آنها خدمات بدهید . این واقعیتی است که بایستی ابتدا آن را بپذیرید آنگاه در این عرصه پای بگذارید. کوچکترین کم کاری و سهل انگاری در این خصوص نه تنها مشتریان بالفعل بلکه مشتریان بالقوه شما را نیز فراری خواهد کرد.

البته نکات مهم برای کسب موفقیت اقامتگاههای بوم گردی بیشمارند لکن در این یادداشت کوتاه صرفا به 5 مورد از آنها اشاره کردم و انشالله در زمان های آتی به سایر موارد اشاره خواهد شد.

نویسنده : احمد دیناری؛ مشاور  و سخنران حرفه ای سرمایه گذاری و بازاریابی گردشگری

24مهرماه1399